Để chủ động hội nhập với sự nghiệp đổi mới chung của đất nước, ngay từ đầu năm 1985, Thị xã Cẩm Phả đã nhận thấy nhu cầu cần phải có một tổ chức để thực hiện một sứ mệnh quan trọng là đẩy mạnh giao lưu thương mại giữa Cẩm Phả với các bạn hàng quốc tế. Ngày 25/01/1985, tại quyết định số 08/CP-TU ngày 25/01/1985 Thị ủy Cẩm Phả đã quyết định thành lập Công ty Ngoại thương Cẩm Phả. Năm 1993 được đổi tên thành Công ty Kinh doanh hàng xuất nhập khẩu Cẩm Phả.
Ngày 07/11/2002 Thủ tướng Chính Phủ ra Quyết định số 150/2002/QĐ - TTg V/v chuyển Công ty kinh doanh hàng Xuất nhập khẩu Cẩm Phả về làm thành viên của Tổng công ty than Việt Nam. Đổi tên thành Công ty Chế biến kinh doanh than Cẩm Phả theo Quyết định số 1503/QĐ-HĐQT ngày 15/11/2002 của Hội đồng quản trị Tổng Công ty Than Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam)
Ngày 12/11/2004 của Bộ Công nghiệp ra Quyết định số 128/2004/QĐ-BCN về việc chuyển Công ty chế biến và Kinh doanh than Cẩm Phả thành Công ty cổ phần chế biến và kinh doanh than Cẩm Phả. Tháng 12/2004 hoàn thành việc cổ phần hóa. Ngày 29/12/2004 Tổng công ty than Việt Nam ra quyết định số: 2459/QĐ-HĐQT về việc Công ty cổ phần chế biến và kinh doanh than Cẩm Phả là đơn vị thành viên của Tổng công ty than Việt Nam, kể từ ngày 29/12/2004 được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Tháng 01/2005 Công ty bắt đầu hoạt động theo mô hình Công ty cổ phần do Tổng công ty Than Việt Nam nắm giữ cổ phần chi phối.
Ngày 15/12/2006 Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần chế biến và Kinh doanh than Cẩm Phả ra quyết định số 22/NQ-HĐQT về việc sửa đổi, bổ sung tên của Công ty thành Công ty cổ phần kinh doanh than Cẩm Phả - TKV đến tháng 4/2011 đổi tên thành Công ty cổ phần Kinh doanh Than Cẩm Phả - Vinacomin và được sử dụng cho đến nay
Với những thành tích xuất sắc đã đạt được, Công ty đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương lao động hạng Ba năm 1992, Huân chương lao động hạng nhì năm 2000, Huân chương lao động hạng nhất năm 2010; Nhiều tập thể cá nhân của công ty được Đảng, Nhà nước, Tỉnh Quảng Ninh, các Bộ, Ngành, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam tặng thưởng huân chương lao động, cờ, bằng khen, giấy khen.